Behandeling van lymfoedeem en het lymfestelsel

Het lymfestelsel is een van de drie circulatiesystemen in het menselijk lichaam. Het meeste weten we over de bloedsomloop (aders en slagaders), maar sinds kort wordt er meer aandacht besteed aan het lymfestelsel dat een zeer belangrijke rol speelt in de vochtbalans van het lichaam.

Het lymfestelsel zorgt voor de afvoer van weefselvocht die afvalstoffen en eiwitten bevatten.

Het normale lymfestelsel is een éénrichtingssysteem van waaruit hele kleine lymfehaarvaten aan één kant gesloten naar de weefsels lopen, waar zij met ankerdraadjes zijn verankerd in het weefsel. Deze haarvaten vormen een netwerk van bredere vaten dat als een plaatselijk drainagesysteem fungeert.

Deze vaten worden groter en lopen parallel aan de bloedvaten en uiteindelijk wordt het lymfevocht via twee grote vaten waarin het lymfevocht wordt opgevangen, geloosd in de bloedsomloop. 75% van het lymfevocht wordt opgevangen vanuit de linkerkant van het lichaam, het rechterbeen en de onderbuik en wordt geloosd in de grote borstbuis (ductus thoracicus). De resterende 25% van het lymfevocht wordt opgevangen vanuit de rechterkant van het hoofd, de nek, armen en borst en wordt geloosd in het lymfekanaal (Mei, 2009).

Dit uitgebreide lymfenetwerk bestaat uit lymfeklieren in ketens of clusters die potentieel schadelijke bacteriën, virussen en kankercellen uitfilteren en verwijderen voordat die in de bloedsomloop kunnen terechtkomen. De lymfeklieren produceren ook lymfocyten, witte bloedcellen die ons beschermen tegen ziekten.

Onder normale omstandigheden zorgen ritmische samentrekkingen van de lymfangionen voor een gezonde lymfestroom. Deze lymfangionen zijn de functionele gedeelten van lymfevaten met wanden van zachte weefselcellen en kleppen die voorkomen dat de lymfe kan terugstromen. Deze samentrekkingen zorgen voor voldoende druk om de vloeistof naar het hart te laten stromen. Alle andere krachten, zoals spiersamentrekkingen, de ademhaling en pulsaties zijn ondergeschikt aan de normale lymfesamentrekkingen (Waldemar, 2002).

Onderzoek heeft echter uitgewezen dat bij beschadiging van de spontane lymfestroommechanismen, de spieren in de ledematen de lymfesamentrekkingen overnemen waardoor de lymfestroom sneller wordt of er intralymfatische druk wordt gegenereerd die de lymfe voortstuwt (Waldemar, 2008).

In dit onderzoek is het voordeel aangetoond van compressietherapie bij het ondersteunen van de samentrekkingen van de ledemaatspieren die voor de lymfestroom zorgen.